آخرین مطالب
امکانات وب
از جمله مظاهر تمدن اسلامی، مناصب، سازمان‌ها و مقام‌های سیاسی، اداری، مالی، قضایی، نظامی و دینی است که به وسیله دولت‌های اسلامی ـ از زمان دولت رسول خدا (ص)، تا پایان خلافت عثمانی تأسیس شده و در اداره امور جوامع اسلامی به کار گرفته شده است. بطوری که می‌توان گفت شخصیت امت اسلامی، در تشکیلات اسلامی ظاهر شده است.
حجم تجربه و میراث مسلمانان در عرصه تشکیلات به اندازه‌ای است که در طبقه‌بندی میراث مسلمانان در عرصه‌های مختلف تمدن اسلامی، بالاترین رتبه را به خود اختصاص داده است.
تاریخ تشکیلات، بخش اصلی تاریخ اجتماعی و سیاسی و مهمترین نشانه تغییرات اجتماعی و حیات اجتماعی و سیاسی و پیشرفت ملتهاست.
ظهور اسلام، علاوه بر پیدایش دین جدید در اسلام، باعث تغییرات اساسی و بنیادین در نظام اداری نهادها و سازمان‌های دولتی در عرصه جهانی است. دیوان سالاری و دولت در سرزمین‌های اسلامی، دارای اصالت بومی و با بنیان دینی اسلامی است.
پژوهشگاه بین‌المللی مصطفی ـ 1393
دکتر محمدرضا شهیدی پاک
دیوان رسائل:
دیوان انشاء و یا به تعبیری دیگر؛ دیوان رسائل در حوزه دیوان‌ها در دوره امویان به کمال خود رسید و بیشترین سهم را در این زمینه به خود اختصاص داد.
نقل است در زمان حضرت پیامبر اسلام (ص)، ایشان افرادی را با عنوان کاتبین اسناد حکومتی برگزیدند تا آنجا که این رسم و سنت تا زمان خلفای راشدین ادامه داشت.
در زمان امویان این سازمان گسترده‌تر شد تاحدی که جنبه دولتی پیدا نمود. این سازمان وظیفه داشت کلیه فرمان‌ها و دستورات خلیفه را به والیان و حکمرانان و کارگزاران بلاد اسلامی ابلاغ نموده و نیز وظیفه مکاتبات سیاسی و خارجی از سوی خلیفه به دیگر دولت‌های مجاور سرزمین‌های مشرق زمین را برعهده داشت.
نخستین دیوان رسائل در زمان حکومت عبدالملک مروان بود و نسخی از آن زمان تا بحال در منابع ادبی موجود می‌باشد.
در ابتدا، دیوان رسائل بسیار ساده و کوتاه بود، اما در زمان ولید به شکل طومار و بلندبالا تهیه و تنظیم می‌گردید.
در زمان عبدالملک مروان، عبدالحمید بن یحیی مسئول و کاتب رسائل خلیفه گردید. وی مکاتبات و قواعد تنظیم رسائل را براساس رساله‌های پهلوی تهیه و تنظیم نمود.
برچسب : نویسنده : bnaderparsa2 بازدید : 219